Amerikalılar yılda yaklaşık 50 milyar dolar harcamaktadır. Bu harcamaların bir kısmı da geleneksel doğu tıbbına ve mutfaklarına dayanan, parlak turuncu kök olan zerdeçal için yapılmaktadır. Bu kadar yüksek fiyatlar ödeyenler, zerdeçalın eklem ağrısı ve iltihabı hafifletme, kolesterol ve kan şekeri düzeylerini düşürme, ve öteki sağlık sorunlarına tedavi amacıyla kullanabileceğini ummaktadırlar. Ancak, bu paraya değer mi?
Zerdeçalın sağlık faydaları
Zerdeçalın sağlık faydaları, curcuminoids adı verilen doğal bileşiklerden gelmektedir. “Curcumin, en büyük bileşen olan, zerdeçalın sağlık faydalarının büyük ölçüde sorumlusu olduğuna inanılmaktadır,” diyor Singletary.
Curcumin ne yapabilir? En iyi kanıt iki duruma odaklanmıştır: artrit ve metabolik sendrom.
Artrit
Zerdeçalın iltihap önleyici özellikleri göz önüne alındığında, araştırmacılar artrit için kullanımını incelemişlerdir. Takviyeler osteoartrit adı verilen, bu ağrılı eklem hastalığının en yaygın formundan kaynaklanan ağrı ve sertliği azaltmaya benziyor.
“Bu mucizevi bir ilaç değil, ancak muhtemelen ibuprofen veya asetaminofen kadar iyi çalışır,” diyor Janet L. Funk, Tıp Bölümü Araştırma Başkan Yardımcısı ve Arizona Tıp Fakültesi-Tucson Üniversitesi Tıp Bölümü Profesörü. Labaratuvarı bitki türevli besin desteğini iltihaplı hastalıklar için incelemektedir.
Metabolik sendrom
Bu bir hastalık değil, ancak obezite, yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve yüksek trigliseridler gibi koşulların bir kümesidir ve bunlar kolektif olarak diyabet, kalp hastalığı ve inme riskini artırır. Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü’ne (NHLBI) göre, Amerikalı yetişkinlerin yaklaşık yüzde birinde metabolik sendrom bulunmaktadır.
Çalışmalar, zerdeçalın kan şekerine, trigliseridlere ve insülin seviyelerine, ayrıca metabolik sendromda rol oynayan iltihaba etkilerini incelemiştir. “Genel olarak, bunları azaltmaya yardımcı olabileceğine dair çok güçlü kanıtlar vardı. Dolayısıyla, kilolu olan ve iltihap ve diyabet konusunda endişeli olan kişilere bazı faydasının olabileceği düşünülmektedir,” diyor Funk.
Ancak, büyük bir uyarı var. Singletary’ye göre, “Çalışmalar arasında bir çok tutarsızlık var. Ve işte zerdeçalın değerlendirilmesindeki problem burada yatmaktadır.”
Zerdeçalın riskleri
Ulusal Tamamlayıcı ve Bütünleştirici Sağlık Merkezi’ne göre, zerdeçal baharatından elde edilirse veya takviyelerde sadece önerilen miktar kullanılırsa muhtemelen güvenlidir. Daha yüksek miktarlarda, mide bozukluklarına neden olabilir.
Piperin, karaciğerde bunu parçalayacak olan bir enzimi etkisiz hale getirerek curcuminin biyoyararlarıını artırır. “Bu enzim çoğu ilacın parçalanması için gerçekten önemlidir,” diyor Funk. Teoride, piperin, vücutta ilaçların birikmesine ve bu nedenle yan etkilerin riskinin artmasına neden olabilir. “Genel olarak, diğer ilaçlar alıyorsanız, diğer ilaçlarınızın metabolizmasını etkileyebileceği için herhangi bir üründen uzak durmamı tavsiye ederim,” diyor.
